Nằm ẩn mình giữa những tán cây trên một ngọn núi nhỏ giữa cánh đồng lúa của làng Thọ Vức, Chùa Thọ Vân Thượng Tiên là một điểm đến tâm linh đặc biệt, gắn liền với đời sống tinh thần và tín ngưỡng dân gian của người dân nơi đây. Dù quy mô không lớn, ngôi chùa vẫn toát lên vẻ tĩnh lặng, cổ kính, ẩn mình dưới những tán cây xối xanh um, mang lại cảm giác mát mẻ, thanh bình cho bất cứ ai ghé thăm.

Chùa Chùa Thọ Vân Thượng Tiên toạ lạc tại thôn Thọ Vức, phường Bình Kiến, tỉnh Đắk Lắk (trước kia là xã Hoà Kiến, thành phố Tuy Hoà, tỉnh Phú Yên. Chùa nằm trên đoạn đường từ Thọ Vức đi Hoà Trị, Phú Hoà, cạnh hợp tác xã Hoà Kiến 2. Chùa Thọ Vân Thượng Tiên thực chất là sự hợp nhất của hai ngôi chùa xưa: Thọ Vân Tự và Thượng Tiên Quang Tự. Chùa Thượng Tiên Quang do hoà thượng Chơn Thường, tổ thứ 37 phái Lâm Tế chính tông khai sơn cách đây hơn 200 năm. Chùa Thọ Vân được xây dưới triều vua Duy Tân do thiền sư Phước Đạt trụ trì. Năm 1966, để thuận tiện cho việc thờ tự và sinh hoạt tôn giáo, chùa Thượng Tiên chính thức nhập vào chùa Thọ Vân và có tên gọi như ngày hôm nay là Thọ Vân Thượng Tiên. Chùa thuộc hệ phái bắc tông, có ngày huý kỵ là mùng 7 tháng 11 âm lịch, năm trùng tu gần nhất là 1987.

Ngôi chùa tọa lạc giữa một ngọn núi nhỏ, bao quanh chùa là những hàng cây xối sum suê, bóng mát tỏa khắp sân, khiến không gian trở nên yên bình, tách biệt với sự ồn ào của đường xã nhộn nhịp. Ngay đường vào chùa là toà Quan Âm Các khá kiên cố nhìn về hướng nam. Chánh điện dạng nhà 3 gian, kiến trúc đơn giản. Trong chánh điện Thờ Phật Thích Ca Mâu Ni, bên phải là Địa Tạng Vương Bồ Tát, bên trái là Quán Thế Âm Bồ Tát, tạo thành bộ 3 Ta Bà Tam Thánh, biểu tượng cho sự tu tập, cứu độ và giải thoát. Ngay dưới Địa Tạng Vương Bồ Tát là bàn thờ tổ và trụ trì qua các đời. Trước chánh điện là tượng phật A Di Đà, Quán Thế Âm Bồ Tát và Đại Thế Chí Bồ Tát, tạo thành bộ 3 Tây Phương Tam Thánh, biểu tượng cho sự cứu độ chúng sinh về cõi Tây Phương Cực Lạc. Trong chùa còn giữ đại hồng chung cổ, gần 250 năm tuổi mang nhiều giá trị lịch sử và nghệ thuật.

Dù không phải là ngôi chùa quy mô lớn, Chùa Thọ Vân Thượng Tiên vẫn giữ vai trò quan trọng trong đời sống tinh thần của người dân Thọ Vức. Đây là nơi bà con gửi gắm niềm tin, cầu bình an, sức khỏe và mùa màng thuận lợi. Chùa Thọ Vân Thượng Tiên là minh chứng cho sự gắn bó lâu đời của đạo Phật với đời sống cư dân vùng quê Bình Kiến, Phú Yên. Ngôi chùa tuy nhỏ bé, giản dị, nhưng mang trong mình những câu chuyện lịch sử, không gian thanh tịnh và giá trị tinh thần bền vững.