Nếu ai từng đi ngang vùng Đầm Cù Mông-Sông Cầu, sẽ dễ dàng nhìn thấy hình ảnh một nhà thờ giản dị, kiến trúc xinh xắn nằm ngay cạnh quốc lộ 1A, đó chính là nhà thờ giáo xứ Gò Duối. Đây là một trong những nhà thờ cổ nhất vùng đất Phú Yên, với 130 năm hình thành và phát triển. Trải qua thời gian và những biến động lịch sử, Nhà thờ Gò Duối vẫn lặng lẽ hiện diện, trở thành một phần ký ức, một dấu ấn văn hóa – tôn giáo quan trọng trong đời sống tâm linh của cộng đồng địa phương.

Nhà thờ giáo xứ Gò Duối toạ lạc tại quốc lộ 1A, thôn Bình Thạnh, xã Xuân Cảnh, tỉnh Đắk Lắk, trước kia là xã Xuân Bình, thị xã Sông Cầu, tỉnh Phú Yên. Giáo xứ Gò Duối thuộc giáo phận Qui Nhơn, bao gồm phần đất các xã: Xuân Hải, Xuân Lộc, Xuân Bình, và Xuân Cảnh, thị xã Sông Cầu, tỉnh Phú Yên cũ, nay là xã Xuân Lộc và xã Xuân Cảnh, tỉnh Đắk Lắk. Nơi đây, xưa kia mọc nhiều cây duối nên người dân quen gọi là Gò Duối, khi xây dựng thì đặt tên là nhà thờ giáo xứ Gò Duối.

Nhà thờ Gò Duối mới được chính thức khánh thành vào ngày 27 tháng 5 năn 2022. Về không gian, công trình chia làm ba phần: Sảnh đón tiếp phía trên có Gác đàn (nơi dành cho ca đoàn và nhạc công), không gian dành cho giáo dân hành lễ và Cung thánh là nơi cử hành các thánh lễ. Kiến trúc mang phong cách pha trộn độc đáo giữa nét kiến trúc nhà thờ Công giáo phương Tây và nghệ thuật trang trí truyền thống Việt Nam. Hai bên tường có nhiều cửa sổ kính màu và kính ảnh màu, vừa lấy sáng vừa có tác dụng trang trí, tạo không gian huyền ảo và trang nghiêm.

Theo 1 số ghi chép lịch sử, tiền thân của nhà thờ Gò Duối là nhà thờ Trung Mỹ, có trước năm 1850, được xây dựng trên Đồi Ngô tại thôn Thạch Khê, xã Xuân Lộc, cách nhà thờ Gò Duối ngày nay khoảng 5km về hướng Bắc. Qua nhiều biến động lịch sử, dần dần nhà thờ bị hoang phế và không còn nữa. Năm 1894 – 1895, 2 thầy tu của giáo xứ Mằng Lăng đã giúp gầy dựng lại giáo điểm Sông Cầu và Gò Duối. Lúc đó, nhà thờ chính của giáo xứ được đặt ở thôn Bình Thạnh, nên nhà thờ Gò Duối còn được gọi là nhà thờ Bình Thạnh.

Nhà thờ Gò Duối nằm cạnh Đầm Cù Mông, Vịnh Xuân Đài, Làng Muối Tuyết Diêm, Suối Thạch Khê, rất thích hợp để đưa vào hành trình khám phá cảnh đẹp, văn hoá, con người nơi đây. Nếu có dịp về vùng Đầm Cù Mông, hãy dành ít phút để dừng chân tại Nhà thờ Gò Duối để cảm nhận không gian tĩnh lặng và hiểu hơn về đời sống văn hóa – tín ngưỡng đa dạng của vùng đất phía Bắc Phú Yên này các bạn nhé.