Toạ lạc tại miền đất di sản Tuy An, Chùa Viên Quang là một trong những ngôi cổ tự lâu đời nhất của vùng đất Phú Yên, với hơn 300 năm hình thành và phát triển. Đặc biệt, ngôi tự viện này còn gắn liền với Pháp sư Toàn Nhật Quang Đài, người có nhiều đóng góp cho nền văn học Việt Nam nói chung và văn học Phật giáo Việt Nam nói riêng.

Chùa Viên Quang toạ lạc tại thôn Phong Niên, xã Tuy An Bắc, tỉnh Đắk Lắk, trước kia là xã An Định, hyện Tuy An, tỉnh Phú Yên. Chùa được Phật Đạt Mặc Tùy, phái Lâm Tế, đời 35 khai sơn vào đầu thế kỷ 18, thuộc hệ phái Bắc tông, có ngày huý kỵ là Mùng 6 tháng 4 âm lịch. Về tổng thể, chùa có không gian rộng thoáng, kiến trúc tầng bậc khá rõ nhưng cũng không quá dốc, tầng 1 là sân trước, tầng 2 cao hơn 1m là chánh điện, tầng thứ 3 cao hơn 2m, phía sau là khu mộ tháp.

Kiến trúc chùa gồm cổng tam quan, khuôn viên rộng rãi, cây cối mát mẻ, tượng Phật Di lặc và đài Quan Âm phía trước, Chánh điện, tổ đường, khu mộ tháp, nhà vườn, phòng khách và khu nhà khách. Chánh điện thờ Phật Thích Ca Mâu Ni toạ thiền ở trung tâm, phía trước là Phật A Di Đà, Quán Thế Âm Bồ Tát và Đại Thế Chí Bồ Tát ở hai bên. Ngay sau lưng chánh điện là Tổ đường, thờ Đạt Ma Tổ Sư và các vị tổ.

Trong các sư trụ trì Chùa Viên Quan, nổi bất nhất là pháp sư Toàn Nhật Quang Đài, Phái Lâm Tế Chúc Thánh, đời 37, môn đồ của Tổ sư Pháp Chuyên, trụ trì chùa Từ Quang Đá Trắng- di tích văn hoá lịch sử cấp quốc gia. Pháp sư Toàn Nhật Quang Đài họ Nguyễn, sinh quán tại Phú Yên. Một số Tư liệu cho biết, sư Toàn Nhật đã từng là tướng quân của nghĩa quân Tây Sơn, đã lập nhiều công lao đối với triều đại này. Sau có thể vì nội bộ Tây Sơn bất hòa giữa Bắc Bình vương Nguyễn Huệ và Trung ương Hoàng đế Nguyễn Nhạc mà Toàn Nhật xin cáo quan rồi xuất gia đầu Phật làm đệ tử của Thiền sư Pháp Chuyên Luật Truyền Diệu Nghiêm ở chùa Từ Quang.

Pháp sư kế nghiệp thiền sư Đạo Giác làm trụ trì chùa Viên Quang, ngôi chùa do ông ngoại Pháp sư dựng nên. Tại chùa Viên Quang này, pháp sư đã biên tập lại những tác phẩm của thầy mình cũng như san bổ, trước tác nhiều tác phẩm văn học chữ Nôm rất có giá trị. Tiêu biểu nhất là cuốn Hứa Sử Truyện Vãn được chư Tăng hai miền Trung Nam khắc ván tái bản nhiều lần.

Với kiến trúc độc đáo, khuôn viên rộng rãi, cảnh quan thanh tịnh và những dấu ấn lịch sử và vắn hoá, Chùa Viên Quang là một điểm dừng chân lý tưởng cho những ai muốn tìm hiểu về nền văn học Phật giáo và văn hóa tâm linh của người dân Phú Yên xưa. Đặc biệt, chùa còn nằm cạnh những ngôi chùa nổi tiếng khác của vùng đất Tuy An, rất dễ kết hợp tạo thành một hành trình chiêm bái và tìm hiểu về Phật pháp.